Çocuklarınızın Daha Dikkatli Olmasını İster Misiniz?
23 Haziran 2017-Cumartesi
Disleksi : Disleksi ile büyüyen bir çocuk birçok duyguyu karıştırabilir. Geleceği düşünerek bu öğrenme sorununun çocuğunuzun geleceğini etkileyip etkilemeyeceğini merak edebilirsiniz. Fakat disleksi başarısızlığın önceden tahmin edilmesi değildir. Disleksi oldukça yaygın bir öğrenme bozukluğudur ve birçok ünlü ve başarılı bireyde disleksiye sahiptir.
Yapılan bilimsel araştırmalar gösteriyorki normal öğretim teknikleri ile öğrenemeyen disleksi problemi yaşayan kişiler farklı öğretim teknikleri kullanıldığında normal insanlar gbi öğrenebilirler. Eğer çocuğunuzda disleksi problemi varsa sizin de bir ebeveyn olarak yapabileceğiniz çok şey vardır.
Eğer yolculuğunuza henüz yeni başlıyorsanız, hemen her şeyle mücadele etmeye çalışmayın. Evde ve okulda ortaya çıkan semptomlar, nedenler ve stratejiler hakkında daha çok şey öğrenerek çocuğunuza basitçe yardım etmeye başlayabilirsiniz.
Disleksi dile dayalı bir öğrenme güçlüğüdür. Disleksi belirli dil yeteneklerinde, özellikle okumada, zorluk çeken insanlarda sonuçlanan belirti topluluğunu ifade eder. Disleksili öğrenciler genelde, yazma ve kelime ve yazmayı telaffuz etme gibi, hem sözlü hem de yazılı diğer dil yeteneklerinindeki zorlukları tecrübe edinir. Disleksi bireyleri hayatları boyunca etkiler; ancak bunun etkisi bir kişinin hayatında farklı evrelerde değişebilir. Bu bir öğrenme güçlüğü olarak ifade edilebilir çünkü disleksi çoğu devlet okulunda bulunmayan, ses okuma bilgisine dayalı okuma öğretimi olmadan başarılı olan öğrenci için bunu zorlaştırır. Bunun daha ciddi oluşumlarında, disleksili bir öğrenci özel olarak tasarlanmış öğretimle ve uygun özel eğitime kabul edilebilir.
Disleksiyi anlamanın iyi bir yolu ne olmadığını kabul ettirmektir. Normalin altındaki zekanın yada tembelliğin bir belirtisi değildir. Ayrıca görme bozukluğu yüzünden de değildir. Bu beynin yazılan ve konuşulan dilini işleyen yolu etkileyen genel bir durumdur.
Disleksi öncelikle sorunlu bir okuma ile ilişkilidir. Bazı doktorlar, uzmanlar ve eğitimciler bunu bir “okuma rahatsızlığı” veya “okuma güçsüzlüğü” olarak kastedebilir. Fakat Disleksi yazmayı, hecelemeyi ve konuşmayı bile etkileyebilir.
Disleksili insanlar yine de karmaşık düşünceleri anlayabilirler. Bazen bilgiyi detaylı incelemek için sadece daha fazla zamana ihtiyaçları vardır. Ayrıca okumak yerine sesli kitap dinlemek gibi bilgiyi işlemek için farklı bir yola ihtiyacı olabilir.
Eğer çocuğunuz disleksiye sahipse, bunu hemen aşamayacaktır. Bu uzun süreçli bir durumdur. Bu durum çocuğunuzun mutlu ve başarılı olamayacağı anlamına gelmez. Çocuğunuza yardım edebileceğiniz birçok etkili öğretim araç ve stratejileri vardır. Disleksili birçok insan işte, bilimde ve sanatta başarılı kariyerlere sahiptirler.
Disleksili ünlü insanların uzun bir listesi vardır. Bu liste yönetmen Steven Spielberg, yatırımcı Charles Schwab ve aktris Whoopi Goldberg’i içerir. Ayrıca oyun kurucu Tim Tebow ve Kaptan Düşükdon kitaplarını yaratan yazar Dav Pilkey sadece bunlardan birkaçıdır.
Disleksili insanlar genelde çok yaratıcıdır. Bu gibi yaratıcılıkları kalıpların dışında düşünmekten veya biraz farklı şekilde gelişmiş olan beyne sahip olmaktan gelip gelmediği net değildir.
Okumayla ve diğer sorunlarla mücadele etmenin oluşturduğu hayal kırıklığına ve düşük özsaygıya neden olabileceğini akılda tutmak önemlidir. Okul ödeviyle ilgilenmenin, saatler geçirmenin stresi disleksili çocukların motivasyonunu düşürebilir.
Disleksili çocuklara yardım eden birçok araç ve strateji vardır. Bu sizin hangi işin çocuğunuz için en iyisi olduğunu öğrenmeniz amacıyla birkaç deneme yanılma yöntemi olabilir. Doğru stratejileri bulma ve gelişmeleri görme çocuğunuzun güvenini artıracaktır.
Okuduğunu Anlama
Disleksili çocuklar için, tek bir kelime dahi okumak büyük bir uğraş olabilir. Disleksi ayrıca ne okuduğunu anlamayı ve hatırlamayı da zorlaştırır.
İlkokulda öğrencilerden yazının bir bölümünü okumaları ve bunun hakkındaki soruları cevaplamaları umulur. Bu “okuduğunu anlama” olarak neyin bilindiğidir ve okulda başarı için güçlü bir temel inşa etmek amacıyla önemlidir. Disleksili çocukların genelde okuduğunu anlama sorunları vardır. Yetenek alanlarını geliştirmeye ihtiyaç duyarlar, örneğin:
Harfleri seslere bağlama: Çocuklar alfabenin her bir harfinin belirli bir ses veya seslerle ilişkili olduğunu öğrenmek zorundadır. (Öğretmenler bunu ses bilimi olarak “kasteder”.) Bir kere çocuğunuz bu bağlantıları yapabildiğinde, kelimelerin ağzını arayabilecektir.
Kod açma testi: Ağız arama kelimelerinin işlemi “kod açma” olarak bilinir. Bir kere çocuğunuz tekil sözcükleri çözebilirse, tüm cümlelerin ayrımını kavramaya başlayacaktır.
Görüş alanındaki kelimeleri tanıma: Çok fazla düşünmeden bir bakışta tanıdık bir kelimeyi okuma yeteneğine “kelime tanıma” adı verilir. Çocuklar kelimeleri şahsen ne kadar tanıyabilirse, o kadar çabuk okuyabileceklerdir. Ortalama okuyucular bir kelimeyi bir düzine veya biraz daha fazla sayıda okuduktan sonra şahsen tanıyabilir. Disleksili öğrencilerin kelimeyi tanımaları için en az 40 defa görmeye ihtiyaçları vardır.
Akıcı okuma: Akıcı konuşan okuyucular şahsen ve çabucak tanıdık olmayan kelimeleri ağzında arayarak birçok kelimeyi tanıyabilir. Ayrıca kolayca ve hızlı bir şekilde okuyabilirler. Akıcılık okuduğunu iyi anlamada birinci derece önemlidir.
Metni anlama: Güçlü okuyucular şimdi ne okuduklarını hatırlayabilirler. Bunu özetleyebilir ve belirli ayrıntıları hatırlayabilirler. Disleksili okuyucular tekil sözcükleri arayarak çıkmaza girebilir. Bu bilginin akışını keser ve anlaşılmasını ve yeni malzemeyi zaten bildikleri şeyle ilişkilendirmeyi daha da zorlaştırır.
Eğer çocuğunuzun kötü okuması varsa, ne olup bittiğini öğrenmek ve ona fazladan yardım getirmek iyi bir fikirdir. Bu yüzden okumayla mücadele ederek yola koyulan çocuklar nadiren kendilerini tamamlarlar.
Neyse ki, araştırmacılar onlarca yıl disleksiye çalışıyor. Hangi yöntemlerin ve araçların disleksiyi yenmiş çocuklara yardım edebileceğini bilirler. Eğer disleksi erken yaşlarda tanılanırsa, telafisi daha kolaydır. Ama asla çok geç değildir.
Disleksili insanların kesin sayısını bilmenin bir yolu yoktur. Ama biz disleksinin belirtilerinin çok yaygın olduğunu biliyoruz.
Amerika’da 3-21 yaşları arasındaki 2 milyondan fazla öğrencinin, ABD Eğitim Bakanlığına göre öğrenme güçlüğü vardır. Bu çocukların büyük çoğunluğunun okumayla sorunu vardır. Aslında, disleksi kelimesi çoğunlukla okuma yetersizliğini ifade etmek için kullanılır.
Disleksinin kesin nedenleri hala net değildir, ancak anatomik ve beyin görüntü çalışmaları disleksili bir kişinin beyninin geliştiği ve işlediği yoldaki farklılıkları gösterir. Buna ek olarak, disleksili birçok insanın, kendi okuma zorluklarındaki temel bir faktör olan, bir kelime içerisindeki ayrı konuşma seslerini tanımlamada ve/veya harflerin bu sesleri nasıl temsil ettiğini öğrenmede zorluk çektiği görüldü. Disleksi zeka veya öğrenme isteği eksikliği yüzünden değildir; uygun öğretme yöntemleriyle, disleksili bireyler başarılı bir şekilde öğrenebilir.
Araştırmacılar henüz disleksiye neyin neden olduğunu tam olarak bilememekteler. Ancak genler ve beyin farklılıklarının, bir çocuğun disleksiye sahip olma şansını etkileyebileceğini biliyorlar.
Genler ve kalıtım: Disleksi genelde aileler içinde yayılır. Bu yüzden eğer çocuğunuzda disleksi varsa muhtemelen sizde yada diğer akrabalarınızda da vardı. Disleksili çocukların kardeşlerinin yaklaşık %40’ı aynı okuma sorununa sahip olabilir. Disleksili çocukların ebeveynlerinin % 49 kadarı da sahip olabilir. Ayrıca bilim insanları okuma ve dil işleme sorunlarıyla ilişkili birçok gen buldu.
Beyin anatomisi: Disleksiye sahip olma çocuğunuzun parlak yada üstün zekalı olmadığı anlamına gelmez. Aslında, disleksili birçok insan ortalama zekanın üstündedir. Ancak, beyinleri disleksili olmayan insanların beyinlerinden farklı görünebilir. Örneğin, Planum Temporale’i(temporal lobun üst yüzünde bulunan üçgensel bölüm) düşünün. Beynin bu alanı dili anlamada rol oynar. Baskın yarımkürede(sağlak insanlar için beynin sol kısmı) genellikle sağ yarımküreden daha büyüktür. Ama çocuğunuzda disleksi varsa, Planum Temporale beynin hem sol hem de sağ kısımlarında muhtemelen aynı büyüklüktedir.
Beyin faaliyeti: Okuyabilmek için, beynimizin sayfada gördüğümüz sembolleri sese dönüştürmesi gerekir. Sonra bu seslerin anlamlı kelimelerle birleştirilmesi gerekir. Dil yeteneklerinden sorumlu beynimizin bölümleri genellikle tahmin edilebilir bir yolda çalışır. Ama çocuğunuzda disleksi varsa, bu alanlar aynı şekilde birlikte çalışmaz. Okuma sorunu olan çocuklar beynin yerini tutan farklı alanlar kullanarak sonuçlanır.
Araştırmacılar disleksiye neyin sebep olduğuna yoğunlaştığında, ayrıca beynin nasıl değiştiğini de öğreniyorlar. Bu kavram “nöroplastisite” olarak bilinir. Çalışmalar uygun eğitim aldıktan sonra değişen disleksili insanlardaki beyin aktivitelerini gösterirler.
Bu sizin çocuğunuz için ne anlamına gelir? Doğru bir yardımla, çocuğunuz okuma yeteneğinde gerçek ve kalıcı gelişmeler sağlayabilir. Ayrıca beynin kendini nasıl düzenlediği bilgisi gelecekte disleksi için daha da etkili yardımlara yol gösterebilir.
Disleksi bazı insanları diğerlerinden daha ciddi bir şekilde etkilediği için, çocuğunuzun belirtileri diğer çocuklarınkinden daha farklı görünebilir. Disleksili bazı çocuklar okuma ve yazmada sorun yaşar. Diğerleri sağdan sola yazmayla veya söylemeyle boğuşabilirler.
Bazı çocukların erken okuma ve yazmayla boğuştuğu görülmez. Ama daha sonra; gramer, okuduğunu anlama ve daha detaylı yazım gibi karmaşık dil yetenekleriyle sıkıntısı olur.
Disleksi ayrıca insanların kendilerini net bir şekilde ifade etmelerini zorlaştırabilir. Konuşma süresince onların kendi düşüncelerini biçimlendirmeleri zor olabilir. Söyleyeceği doğru kelimeleri bulmada sıkıntı yaşayabilir.
Diğerleri duydukları şeyi anlamada zorlanabilir. Bu özellikle biri şaka gibi mecazi dili kullandığı zaman doğru çıkar.
Ayrıca gördüğünüz işaretler çeşitli yaşlarda farklı görünebilir bir konuşma gecikmesi gibi. Disleksi için uyarıcı işaretlerden bazıları çocuk kreşe başlamadan önce görünebilir. Buna rağmen, disleksi çoğunlukla ilkokulda belirlenir. Okul ödevi yapılması gerekli olduğu zaman, problem yaşanan dil daha görünür olmaya başlar.
Birçok çocukta zaman zaman bu sorunların bir veya iki tanesi vardır. Ama disleksili çocuklar bu sorunların birçoğuna sahiptir ve bu sorunlar gitmez.
Disleksinin sahip olduğu etki her insan için farklıdır ve durumun ciddiyetine ve öğretme veya iyileştirmenin etkileyiciliğine bağlıdır. Esas farklılık kelimeleri okumayladır ve sesleri işleme ve kullanmada zorlanmaya bağlıdır. Disleksili bazı bireyler erken okuma ve konuşma görevlerini, özellikle dört dörtlük bir öğretimle, öğrenebilirler ama daha sonra, gramer, ders kitabı malzemelerini anlama ve yazı yazma gibi, daha karmaşık dil yetenekleri gerektiğinde kendi en zorlayıcı sorunlarını tecrübe ederler.
Ayrıca disleksili insanlar, kendi evlerinde iyi dil modellerine ve okulda iyi dil öğretimine maruz kaldıktan sonra bile, konuşulan dille sorun yaşayabilirler. Kendilerini net bir şekilde ifade etmede veya diğerleri konuşurken ne demek isediklerini tümüyle anlamada zorlanabilirler. Bu gibi dil sorunlarını tanımlamak genelde zordur, ama okulda, iş yerinde ve diğer insanlarla bağlantılı olarak büyük sorunlara yol açabilir. Disleksinin etkileri sınıfın hayli ötesine ulaşabilir.
Disleksi ayrıca bir kişinin öz imgesini de etkileyebilir. Disleksili öğrenciler genelde daha az zeki ve gerçekte olduğundan daha az yetenekli hissetmeyle sonuçlanır. Akademik sorunlar yüzünden çok miktarda gerilim tecrübe ettikten sonra, bir öğrenci okula devam etmede hevesi kırılmaya başlayabilir.
İşte dikkat edilecek bazı işaretler:
Okul öncesi ve Kreşte Uyarıcı İşaretler
Alfabenin harflerini tanımada sıkıntı yaşar
Misal b veya h nin ne ses yaptığını bilmeden harfleri seslerle eşleştirmede zorlanırlar.
Örneğin B-A-K yi BAK kelimesine bağlama gibi, sesleri kelimeye dönüştürmede zorlanırlar
“bana” yerine “ dana” söyleme gibi, kelimeleri doğru biçimde telaffuz etmede çabalarlar
Yeni kelimeleri öğrenmede zorlanabilirler
Aynı yaştaki diğer çocuklardan daha küçük bir kelime dağarcığına sahiptirler
Haftanın günlerini ve diğer yaygın kelime zincirlerini saymayı veya söylemeyi öğrenmede sıkıntı yaşarlar
Kafiyelemede sorun yaşarlar
İlkokul veya Ortaokulda Uyarıcı İşaretler
Okuma ve yazmayla mücadele ederler
“dal” yerine “bal” yazma gibi harflerin yerlerini karıştırırlar
Olayları ve sayıları hatırlayamazlar
Kalemi tutmada zorlanırlar
Uygun grameri kullanmada zorlanırlar
Yeni yetenekler öğrenmede zorlanırlar ve bu ciddi derecede ezberlemeye dayanır
Matematikte kelime problemleriyle hata yapar
Aşina olmadığı kelimeleri algılamada zorlanırlar
Yönlerin sırasını izlemede zorlanırlar
Lisede Uyarıcı İşaretler
Yüksek sesli okumada çaba gösterirler
Beklenen sınıf seviyesinde okumazlar
Şakaları veya deyimleri anlamada zorlanırlar
Zamanı organize etme ve yönetmede zorlanırlar
Bir hikayeyi özetlemede çaba gösterirler
Yabancı bir dili öğrenmede zorlanırlar
Disleksi sadece okuma ve yazmayı etkilemez. İşte çocuğunuzun bu öğrenme sorunları yüzünden zorlanabileceği bazı günlük beceri ve etkinlikler:
Sosyal beceriler: Disleksinin çocuğunuzun sosyal hayatını etkileyebileceği birçok yol vardır. Okulda mücadele etme çocuğunuzu diğer çocukların yanında değersiz hissettirebilir. Çocuğunuz yeni arkadaşlar edinmeyi denemekten vazgeçebilir ve grup etkinliklerinden kaçabilir. Ayrıca şakaları anlamada sorun yaşayabilir. Çocuğunuzun mizahı çözmesine yardım edebilirsiniz ve ayrıca kendine saygısını geliştirmesi için farklı stratejiler deneyebilirsiniz.
Dinlemeyi algılama: Disleksili insanlar okuyuculardan daha iyi dinleyici olmaya yatkındırlar. Ama disleksi arkaplan gürültüleri filtrelemeyi zorlaştırabilir. Bu demektir ki çocuğunuz öğretmenin gürültülü bir sınıfta ne söylüyor olduğunu izlemede sorun yaşayabilir. Öğretmenin yanında oturmak dikkatin dağılmasını azaltmaya yardım edebilir.
Hafıza: Disleksili çocukların bir cümleyi okuması çok uzun sürebilir ki ondan önce gelmiş bir cümleyi hatırlayamayabilir. Bu da yazının anlamını kavramayı zorlaştırabilir.
Yön kavramı: Disleksili çocuklar “sol” ve “sağ” gibi konumsal kavramlarda zorlanabilir. Bu da okul koridorlarında veya diğer tanıdık yerlerde kaybolmaktan korkmaya yol açabilir. Bir eşleştirme sistemi kullanma sınıftan sınıfa geçişte yardım edebilir.
Zaman yönetimi: Disleksi saati söylemeyi veya bir programda kalmayı zorlaştırabilir. Hücresel bir telefon alarmı, resimli program ve diğer yönlendiriciler çocukların (ve yetişkinlerin) doğru yolda gitmesine yardımcı olurlar.
Neyin çocuğunuzda okuma sorunlarına neden olduğunu öğrenme birçok yolda yardımcı olabilir. Çocuğunuzun öğretmenleri hangi okuma yönergelerinin kullanılacağını öğrenmek için bu bilgiyi kullanabilir. Bir tanı ayrıca daha fazla kaynaklara kapı açabilir ve okulda desteklenebilir. Bu kaynaklar bir okuma uzmanı ve çocuğunuzun evde ve okulda kullanabileceği bir bilgisayar ile birebir özel eğitim seanslarını içerebilir.
Disleksi için tek bir test yoktur, ve resmi bir teşhis elde etme genelde uzman bir ekip gerektirir. Değerlendirme sürecinin bir parçası olarak, çocuğunuzun gücü ve zayıflığı hakkındaki anketleri doldurmanız istenebilir. Çocuğunuzun öğretmenlerinden de aynı şeyleri yapmaları istenebilir.
İşte gereken adımlar:
Adım 1: Muayene olun. Çocuğunuzun doktoru, bunların onun okuma yeteneğini etkileyip etkilemediğini görmek için, çocuğunuzun görüşünü ve duyuşunu test edebilir. Doktor ayrıca size çocuğunuzun gelişimi ve diğer aile üyelerinin okuma problemi veya diğer öğrenme sorunları olup olmadığı hakkında sorular soracaktır.
Adım 2: Bir uzmandan yönlendirme alın. Çocuğunuz bir psikolog veya öğrenme sorunlarında uzmanlaşmış diğer uzmanlar tarafından test edilebilir. Bu uzmanlar çocuğunuzun nasıl düşündüğünün anlaşılmasını sağlayabilir. Hangi alanlarda mücadele ettiklerine dikkat kesilmek için test yapacaklardır. Disleksi testinde çocuğunuzdan kelimeler okuması ve diğer şeyler arasında bazı kafiyeleme, heceleme ve yazım yapması istenecektir.
Psikoloji testi yapma ayrıca Dehb, kaygı, depresyon veya diğer sorunların öğrenmeyi engelleyip engellemediğini belirleyebilir.
Adım 3: Hepsini birleştir. Uzmanlar kendi bulgularını tartışacaklar ve çocuklara yardım etmenin yollarını tavsiye edecekler. Bunlar fonolojik ayrımsama eğitimi olarak adlandırılan bir özel eğitim çeşidini içerebilir. Çocuğunuzun seslerin ve harflerin nasıl birlikte gittiğini anlamasının geliştirmesine yardım edebilir.
Soru sormaya ve çocuğunuzun fazladan biraz yardım almaya başlamasının hiçbir zaman çok erken olmadığını hatırlayın. Çocuğunuz doğru yardımı almaya ne kadar erken başlarsa, kendi yaşındaki çocukları yakalaması için o kadar iyi şansı olur.
Küçük çocuklar ve yeni yeni yürüyen çocuklara iyi okuyucular olması için gereken dil yeteneklerini geliştirmeye yardım eden kaynaklar vardır. Eğer çocuğunuz 3 yaşın altında ise, serbest bir değerlendirme yapması için devletin erken müdahale sistemini isteyebilirsiniz. Yönlendirmeye ihtiyacınız yok.
Çocukların disleksi veya diğer durumlarla tanımlanması alışılmamış değildir. Ayrıca disleksiye benzeyebilen durumlar da vardır çünkü bunlar aynı belirtilere sahiptirler. İşte disleksiye denk veya yanlış düşen birkaç durumlar:
DEHB okuma veya diğer etkinlikler boyunca odaklanmayı zorlaştırabilir. Ayrıca tahminen dikkat sorunu olan öğrencilerin üçte birinin de disleksisi vardır. Öğretmenlerin bazen disleksi işaretlerini görmezden gelmesi ve bir çocuğun DEHB’si olduğunu sanması da not etmeye değerdir. Bu, okumada zorluk çeken çocukların hayal kırıklığından huzursuzlanması yüzünden olabilir. Ayrıca öğretmenin sorduğunu nasıl yapacağını bilmediğini belli etmemek için sınıfta yaramazlık yapabilirler.
İşitsel işlemleme rahatsızlığı çocukların duyduğu sesleri ayırma yeteneğini etkiler. İnsanların söylediklerini anlamada zorlanabilirler. Okuma ayrıca onlar için zor olabilir. Bu yüzden sesleri harflere bağlamak için çok fazla okuma gerekir. İşitsel işlemleme rahatsızlığı olan çocuklar b ve d gibi harfler arasındaki farkı tanımlamada ve yeni kelimeleri seslendirmede zorluk çekerler.
Görsel işlemleme sorunları harfler veya şekiller arasındaki farkı görmeyi zorlaştırabilir. Görsel işlemleme sorunları olan çocuklar bulanık görmeden veya “sayfanın çevresinde gezinen” harflerden şikayet edebilirler. Bir gözünü kısarak veya kapayarak telafi etmeyi deneyebilirler. Genelde yazarken ve satırlar içinde kalmayı çabalarken harflerin yerlerini değiştirirler.
Disgrafi çocukların yazma ve heceleme yeteneklerini etkileyebilir. Ayrıca kağıt üstündeki düşüncelerini düzenlemeyi zorlaştırabilir. Disgrafili birçok çocuğun disleksisi de vardır.
Diskalkuli matematikte işlem yapmayı zorlaştırır. Birçok çocuğun hem okuma hem de matematikte ciddi zorlukları vardır ve disleksiye ek olarak diskalkulisi de olabilir. Saymayı öğrenmede sorun olması bu iki durumla bağlantılıdır.
Yönetsel işleyiş sorunları çocuğun düzenleme ve görevle kalma yeteneğini etkileyebilir. Zayıf yönetsel işleyiş yetenekleri olan çocuklar okumayı kavramada zorlanabilirler.
Ebeveynlerin ve öğretmenlerin bu durumların her birine yardım edebileceği birçok yol vardır. Bazı stratejiler bazı durumlar için diğerlerine göre daha iyi çalışabilir. Bu yüzden çocuğunuzun hangi konularda zorlandığını tanımlamaya yardım etmek için bir uzmana danışmak iyi bir fikirdir. Daha çok bilgi sizi yardım için daha etkili yollara yönlendirebilir.
Uzmanlar disleksililere nasıl yardım edebilir?
Çocuğunuzun okuma ve yazma yeteneklerini geliştirmeye yardım edebilecek brçok insan vardır. Bu insanlardan bazıları çocuğunuzun okulunda çalışabilir. Bazılarınız çevrenizde araştırmak isteyebilir. İşte uzmanların disleksililere yardım edebileceği yollar:
Çocuğunuzun Öğretmenleri
Okullar on yıllardır okuma sorunu olan öğrencilere yardım etmek için çalışıyor. Çocuğunuzun öğretmeni okumayı öğretmenin farklı yöntemlerini bildiğinden çocuğunuza yardım etmek için farklı yaklaşımlar deneyebilir.
Sınıfta yardımcı olabilecek düzenlemeler de vardır. Bunlar sınavlarda fazladan süre verme veya kelime tahmin eden yazılımlar gibi yüksek teknolojili araçlar kullanmaya izin vermeyi içerebilir. Bir tanı olmadan bile, çocuğunuzun okulu akademik olarak çocuğunuza yardım etmek için birçok şey yapabilir.
Müdahaleye cevap bazı okulların geride kalan öğrencilere fazladan yardım sağlamak için kullandığı bir süreçtir. Eğer çocuğunuzun okulu tanılama yapıyorsa, rutin görüntüleme hangi çocukların belirli yetenekleri geliştirmek için yardıma ihtiyacı olduğunu tanımlar. Sonra bu çocuklar kendi düzenli gruplarının içinde veya dışında küçük grup öğretimleri alacaklardır. Eğer çocuğunuz küçük bir grupta yeterli performans gösteremiyorsa, okul başarılı birini bulana kadar diğer yaklaşımları denemelidir.
Resmi olmayan destekler öğretmenlerin zorlanan öğrencilere yardım etmek için kullanabildiği stratejilerdir. Ortak kaygılar hakkında konuşmak için bir toplantı başlatın. Toplantı hocaların disleksili çocuklara yardım için kullandığı yaygın stratejileri dinleme, konuşma, okuma ve yazmayı bağlayan çok algılı bir yaklaşım kullanmayı ve emirleri öğretmene tekrarlattıran çocukları içerir.
Genelde, bazı resmi olmayan destekleri denedikten sonra, siz veya okul bir BEP planı oluşturulmasını isteyebilirsiniz. Eğer sadece çocuk öğrenmeye engel olan bir duruma sahip olursa bir BEP planı oluşturulacaktır. Okulun çocuğunuzun ihtiyaçlarını nasıl karşılayacağını ayrıntılayan yazılmış bir plandır.
Yürütmek isteyebileceğiniz diğer seçenek özel eğitim hizmetleri için bir değerlendirme talep etmektir. Bir değerlendirme çocuğunuzun bir Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı için yeterli olup olmadığını belirleyecektir.
BEP’in en temel bölümü yıllık hedefler kurmaktır. Eğer çocuğunuz bir BEP için değerlendirilirse, öğretmenlerin bu hedefleri kurması için yardım alacaksınız. Hedefler çocuğunuzun kelime hazinesini arttırmayı içerebilir. Ayrıca okuduğunu anlamayı geliştirmeyi de içerebilir.
Plan okulun çocuğunuzu hedeflerle nasıl karşılaştıracağını detaylandıracaktır. Örneğin, plan bir okuma uzmanıyla haftada iki seans içerebilir. Ayrıca çocuğunuza ses tanıma yazılımı vermeyi de içerebilir.
Okuma Uzmanları
Devlet okullarında çocuğunuzla birebir veya küçük gruplar içinde çalışabilen okuma uzmanları vardır. Bu uzmanlar çocuğunuzun okuma yeteneklerini geliştirmelerine odaklanmaya yardım edebilir. Ayrıca çocuğunuza yardım edebilecek okuma talimatlarının özelleşmiş yöntemlerini kullanan özel öğretmenler de vardır.
Çocuğunuzun Doktoru
Disleksi bazen kaygı ve depresyonun başlayabileceği çocuğun kendi özsaygısı üzerinde bir pay alabilir. Bu da okulu daha zor yapar. Ne gördüğünüz hakkında çocuk doktorunuzla konuşun. Bir uzman görmek çocuğunuzun stresi yönetmesine yardım edebilir.
Aile Desteği
Her devlet en az bir ebeveyn desteği merkezine sahiptir. Kar amaçlı olmayan bu merkezler çocuğunda yetersizlik bulunan ebeveynler tarafından yönetilir. Bu deneyimli ebeveynler eğitim sistemini nasıl kullanacağını öğrenir. Size önemli okul toplantıları hazırlamaya ve çocuğunuz için daha fazla kaynak elde etmek amacıyla diğer şeyleri yapmaya yardım edebilir.
Disleksili çocuğunuza yardım etme zorlu bir görev olabilir, özellikle kendi okuma ve yazma yeteneklerinizde hiç kendinizden emin olmadıysanız. Ama belirli yetenekler üzerinde çalışmaya yardım etmek veya çocuğunuzun kendine saygısını güçlendirmek için bir uzman olmanıza gerek yok.
Unutmamak gerekir ki çocuklar (ve aileleri) birbirinden farklıdır, bu yüzden tüm seçenekler sizin için çalışmayacaktır. Denediğiniz ilk stratejiler etkili olmazsa panik yapmayın. Hangisinin çocuğunuz için en iyi çalıştığını anlamak için birçok yaklaşımlar denemeye ihtiyacınız olabilir. İşte evde deneyebileceğiniz birkaç öneri:
Hergün yüksek sesli okuyun. Eğer çocuğunuzun yaşı küçükse birlikte resimli kitaplar okuyun. İlkokullu veya ortaokullu biri için, Harry Potter tarzı kitaplar okuyabilirsiniz. Bir ergen için, dergi veya gazete veya bir yemek tarifi okumayı düşünebilirsiniz.
Çocuğunuzun ilgilerinden faydalanın. Çizgi romanlar, esrarlı hikayeler, tarifler ve spor veya pop star hakkındaki makaleler gibi çeşitli okuma materyalleri sağlayın. Çocuğunuzun okuma seviyesinde olan iyi kitaplar arayın. Disleksi ve diğer okuma sorunları olan çocuklar eğer konu kendi ilgi alanlarıysa büyük olasılıkla bu kitaplarla güçlenirler.
Sesli kitaplar kullanın. Sesli kaydedilen kitapları ödünç alıp alamadığınızı görmek için yerel kütüphanenizi ziyaret edin. Ayrıca bunlara online da erişebilirsiniz. Bazı mağazalar sayfayı çevirme zamanı geldiğinde onlara hatırlatan bir CD’deki hikayenin kaydedilmesiyle gelen kitapları daha çok küçük çocuklar için satar. Bir kitabı kelimelere bakarken dinleme çocuğunuza gördüğü kelimeleri duyduğu seslerle bağlamayı öğrenmeye yardım edebilir.
Yardım için uygulamalar ve diğer yüksek teknolojiler arayın. Süreç yazar ve sözcük kontrolü okuma ve konuşmada zorlanan çocuklara yardım edebilir. Ses tanıma yazılımı kendi düşüncelerini yazmak yerine onları söyleyerek yazdırmaya izin vererek yazma görevlerinde mücadele eden daha büyük öğrencilere yardım edebilir. Ayrıca çocuğunuzun okuma yeteneği oluşturmasına yardım edebilen birçok uygulama ve online oyunlar vardır.
Gözlemle ve notlar al. Çocuğunuzu daha yakından izleme ve davranışlarını not alma çevresinde çalışmaya başlayabileceği örnekler ve nedenler ortaya çıkarabilir. Ayrıca eğer öğretmenlerle, doktorlarla veya çocuğunuza yardım etmek için listelediğiniz diğer başka kişilerle konuşmak isterseniz notlarınız kullanışlı olacaktır.
Sonuca değil çabaya odaklanın. Sıkı çabalaması için çocuğunuzu övün ve herkesin hata yapabileceğini vurgulayın—sizin bile! Uygulamayı sürdürmesinin nasıl önemli olduğunu çocuğunuzun anlamasına yardım edin ve ufacık bir işlem yapması için bile sarılın, bir beşlik çakın veya diğer ödülleri verin. Sizin cesaretlendirmeniz çocuğunuzun motive kalmasına yardım edecektir.
Ne hissettiğini gör. Disleksiye sahip olmanın neye benzediğini deneyimlemek için Çocuğunuzun Gözlerini Kullanın. Bazen çocuğunuzun nasıl gittiğini anladığınız basit bir onaylama yeteri kadar farklı stratejiler denemek ve onlarla hangisinin en yararlı olduğunu görmeye yetecek kadar uzun kalmak kendi güvenini arttırabilir.
Evinizi okuyucu dostu yapın. Her odayı (banyo da dahil!) en azından çocuğunuzun okuma ilgisini çekeceği birkaç kitap veya dergilerle depolamaya çalışın. Yemek için dışarı çıktığınızda veya bir yolculuktayken bir kitap alın, ve bunu ailenize okuyun böylece hepiniz bunu tartışabilirsiniz. Evde okuma ve yazmayı cesaretlendirecek diğer yaratıcı yolları araştırın.
Güveni arttırın. Çocuğunuzun kendine saygısını geliştirmesi ve zorlukları yenme gücünü arttırmasına yardım etmek için hobiler ve okul sonrası etkinlikleri kullanın. Çocuğunuzun kuvvetini tanımak ve geliştirmek için farklı yollar deneyin.
Yolculuğunuzu daha kolay yapan şey ne olabilir?
Disleksi çocuğunuz ve sizin için görevler sunabilir. Ancak uygun bir destekle, hemen hemen tüm disleksili insanlar doğru okuyucu olabilirler. Gereksinimleriniz son derece yardımcı olacaktır.
İşte Disleksi yolculuğunu daha kolay yapmaya yardım edebilen birkaç şey:
Diğer ebeveynlerle bağlantı kurun. Yalnız olmadığınızı hatırlayın. Kendiniz gibi ebeveynler bulmak için güvenli online topluluklarını kullanın.
Davranış önerileri alın. Ebeveynlik Koçu, zaman yönetimi, kaygı ve korku, hayal kırıklığı ve düşük kendine saygıda zorlananları içeren, disleksili çocuklara yardım edebilecek birçok çeşitli sorunlar üzerinde uzman onaylı stratejiler sunar.
Bir destek planı oluşturun. Bir oyun planı önerin ve kendisini neyin beklediğini tahmin edin.
Disleksiyi anlama ve çocuğunuza yardım edecek yollar arama önemli bir ilk adımdır. Yapabileceğiniz çok şey vardır—sadece tüm herşeyi hemen yapmak zorunda olduğunuzu düşünmeyin. Hızınızı kendiniz belirleyin. Eğer aynı anda bir grup strateji denerseniz, hangisinin işe yaradığını öğrenmeniz zor olabilir. Ve pozitif kalmak için en iyisini yapın. Sizin sevginiz ve desteğiniz çocuğunuzun hayatında büyük bir farklılık yapabilir.
Kaynak understood.org
DİSLEKSİ KONUSUNDA KAYNAK KİTAP
İlginizi Çekebilecek Makale
23 Haziran 2017-Cumartesi
23 Haziran 2017-Cumartesi
20 Haziran 2017-Çarşamba
4 Şubat 2017-Pazar
4 Şubat 2017-Pazar