Dehb İlaçlar

Günümüzde ilaçlar DEHB’in birincil tedavi yolu. Birçok DEHB tipi uyarıcı ilaçlara olumlu tepki veriyor. Fakat ilaçların nasıl işe yaradıkları çok iyi anlaşılamıyor.

İlaçlar DEHB’i tedavi etmiyor; semptomları örterek daha iyi dikkat toplayabilmeyi ve konsantre olmayı sağlıyor. İlaçlı tedavi 60 yıldır araştırılmakta. Birçok ebeveyn çocuklarına uzun yıllarca ilaç vermekten korkuyor. Bu duygusal bir tepki de olabilir, gerçek de olabilir. İlaçların hekimler tarafından çocuğunuza yardım için verildiğini; öğretmenleri, ebeveynleri veya bir başkasını memnun etmek için verilmediğini unutmamak önemlidir.

MTA’ya göre, ilaç tedavisi üzerine yapılmış en uzun araştırmalardan biri, ilaç kullanan çocukların boyları daha kısa, kiloları da daha az. Diğer yan etkilerden bazıları da iştahsızlık, uyku sorunları ve tikler (istemsiz seğirmeler).

İlaçların hedefi DEHB’i tedavi etmek değil. Aslında düşük doz uyarıcı ilaçlar hem DEHB’li hem de normal çocuklarda benzer etki yaratıyorlar. Mesela kendilerine çok sıkıcı bir iş ve düşük doz uyarıcı ilaç verildiğinde, DEHB olan da olmayan da işi daha iyi yapıyorlar.
Bu, ilaçların hiperaktif bir çocuğu ‘sakinleştirdiği’ yanılgısından kaynaklanıyor. Uyarıcı ilaçların onu daha da hiperaktif yapmasını bekleriz. Aslında ilaç hiperaktif çocuğu sakinleştirmez; çocuğun sıkıcı işlerde dikkatini toplamasını ve daha düzenli olmasını sağlar bu da onu daha sakin gösterir. Düşük dozda uyarıcı ilaçlar DEHB’li çocukta da normal çocukta da aynı etkiyi göstermektedir.

Bu gerçeği göz önünde bulundurarak, bir DEHB uzmanına gitmek önemlidir. Genellikle çocuklar çocuk doktoruna 20 dakika görünür ve yanından ilaçla ayrılırlar. Ters tanı yöntemi uygulanmıştır; Doktor DEHB olduğunu düşünmüş ve işe yarayıp yaramayacağını görmek için ilaç yazmıştır. İlaçlar işe yararsa, çocukta DEHB vardır! Fakat düşük dozda uyarıcı ilaçların herkeste işe yaradığını bildiğimiz için, bu yöntemle gerçekten DEHB mi yoksa değil mi olduğunu öğrenemeyiz.

MTA’in yazarlarından biri olan Dr. William Pelham der ki:

“Sanırım ilk araştırmada ilaçların faydasını abarttık. Uzun süreli ilaç kullanacak çocukların daha iyi olacaklarını düşünmüştük. Öyle olmadı. İlaçların uzun vadede hiçbir şey yapmamaktan farklı olduğunu göremedik.”

Dr. Pelham bunu, 3 senedir ilaç kullanan çocuklarla ilaç kullanmamış çocuklar arasında hiçbir fark olmamasına bağlıyor. Bu durum farklı araştırmalar tarafından da onaylandı. Sonuçlardan bazıları:

• Uzun vadede genel akademik başarıda değişiklik yok.
• Uzun vadede sosyal ilişkilerde değişiklik yok.
• Uzun vadede sergilenen davranışlarda değişiklik yok.

Belli ki ilaçlar bazı durumlarda olumlu etki ediyor; fakat hiçbir şey öğretmediğini, sınırlı etkisi olduğunu ve uzun sürede akademik, sosyal veya davranışsal iyileşme sağlamadığını anlayınca, sadece ilaç tedavisinin yetmeyeceği görülüyor.

Çoğu uzman şu an multimodal bir yaklaşım gerektiğine inanıyor; davranış şekillendirme, düşünsel eğitim, rehberlik, çalışma becerileri gibi başka stratejiler. Bu nedenle kısa süreli ve geçici önlemler yerine biyolojik, psikolojik, sosyal ve akademik bileşenleri hesaba katıp okulda ve işyerinde ömür boyu sürecek bir mutluluğu sağlamaya odaklanmamız gerekir.

  FACEBOOK YORUMLARI